Ślewiński i inni – polonika na aukcjach nie tylko za granicą.

Władysław Ślewiński, Martwa natura
Władysław Ślewiński, Martwa natura, olej, płótno. Fot. Thierry-Lannon.

W ostatnim tygodniach na rynku aukcyjnym pojawiło się kilka bardzo interesujących poloników. Oto krótki ich przegląd. W warszawskim antykwariacie „Lamus” wystawiono trzy, z sześciu listów Adama Mickiewicza do Alfreda de Vigny, które w listopadzie ubiegłego roku zostały sprzedane za łączną kwotę 190 tys. zł na aukcji w Paryżu. Szerzej pisałem o tej ofercie w osobnym artykule opublikowanym na stronie internetowej Magazynu. Wiadomo, że w licytacji brało udział także Muzeum Literatury w Warszawie. Niestety, bez powodzenia. Tym razem estymacja trzech listów jest niemalże równa łącznej cenie sprzedaży wszystkich sześciu. Czy którąkolwiek z polskich instytucji muzealnych będzie stać na taki zakup? Z odpowiedzią na to pytanie musimy poczekać do jutra.

Na tej samej aukcji oferowane są również dwa niezwykle rzadkie sztychy rytowane przez Domenico Cunego według obrazów Bacciarellego, przedstawiające Annę Elżbietę Potocką i jej męża Franciszka Salezego. O tych sztychach i ich malarskich pierwowzorach napiszę wkrótce w osobnym artykule. Jeżeli chodzi o aukcje zagraniczne, to naturalnie największą sensacją jest pojawienie się w Sotheby’s w Paryżu, jednej z najsłynniejszych w naszej historii malarskich wizji, obrazu Horacego Verneta przedstawiającego śmiertelny skok księcia Józefa Poniatowskiego w nurty Elstery w bitwie pod Lipskiem. Ze źródeł wiemy, że francuski artysta stworzył dwie wersje tego tematu. O jednej z nich, odnalezionej w monachijskim mieszkaniu Corneliusa Gurlitta pisałem w ubiegłym roku (artykuł). Wersja wystawiona obecnie na aukcji jest najwcześniejsza (1816 r.) i znajdowała się w zbiorach ostatniego króla Francji Ludwika Filipa I. Te dwa obrazy Verneta odwzorowane w niezliczonej ilości graficznych powtórzeń obiegły całą Europę, zdobiąc ściany wielu polskich patriotycznych domów (więcej informacji o obrazie Verneta w osobnym artykule na stronie Magazynu).

Domenico Cunego, według obrazu M. Bacciarellego, 1782 r., portret Anny Elżbiety Potockiej
Domenico Cunego, według obrazu M. Bacciarellego, 1782 r., portret Anny Elżbiety Potockiej, miedzioryt, akwaforta. Fot. Polona.pl
Antoni Piotrowski, Branka podczas powstania styczniowego
Antoni Piotrowski, Branka podczas powstania styczniowego, 1882 r., olej, płótno. Fot. B.V. Venduehuis der Notarissen.

Prawie dwa tygodnie temu, w Hadze, sprzedano bardzo interesujący obraz autorstwa Antoniego Piotrowskiego (1853-1924) – malarza, rysownika i ilustratora, ucznia Jana Matejki i Wojciecha Gersona. Płótno przedstawia scenę branki podczas powstania styczniowego i wyraźnie nawiązuje do dzieł Maksymiliana Gierymskiego.

Władysław Ślewiński, Łąka wśród drzew
Władysław Ślewiński, Łąka wśród drzew, ok. 1907 r., olej, płótno. Fot. Thierry-Lannon.
Władysław Ślewiński, Akt kobiety siedzącej z jabłkiem
Władysław Ślewiński, Akt kobiety siedzącej z jabłkiem, ok. 1900 r., olej, płótno. Fot. Thierry-Lannon.
Tadeusz Makowski, Bonne Année
Tadeusz Makowski, Bonne Année, 1930 r., akwarela. Fot. Thierry-Lannon.

Kilkanaście dni wcześniej, we Francji, na aukcji poświęconej malarstwu bretońskiemu znalazły się aż trzy płótna Władysława Ślewińskiego: Akt kobiety siedzącej z jabłkiem, z ok. 1900 r., Martwa natura oraz Łąka wśród drzew, z ok. 1907 r. O ile się nie mylę, martwa natura jest dziełem dotąd nieznanym (akt i pejzaż wymienia i reprodukuje Władysława Jaworska w katalogu wystawy Muzeum Narodowego w Warszawie w 1983 r.). Na tej samej aukcji wystawiono także niewielką akwarelę autorstwa Tadeusza Makowskiego z życzeniami noworocznymi, ofiarowaną przez malarza żonie paryskiego marszanda sztuki Georges’a Chéron (reprodukowana w monografii Makowskiego autorstwa Władysławy Jaworskiej).


…cdn